Làng nghề & Sản phẩm ĐP

Làng tiện đồ gỗ Nhạn Tháp

Làng nằm ở mặt chính Nam thành Đồ Bàn xưa của Chiêm Thành và sau đó là thành Hoàng Đế, đại bản doanh của nhà Tây Sơn. Nhạn Tháp thuộc xã Nhơn Hậu, huyện Hoài Nhơn có nhiều làng làm nghề truyền thống cha truyền con nối từ lâu đời. Làng tiện đồ gỗ nằm ở phía Tây ngọn núi Long Cốt - Tiên án của các thành xưa...

Làng hiện nay có khoảng 40 hộ gia đình sống chính thức bằng nghề tiện. Ngoài ra còn có nhiều hộ gia đình làm nghề nông là chính lúc rảnh rỗi phụ thêm làm đồ tiện - Những đồ loại dễ như cối, chày, mâm, đài câu cá, cán các loại dao, liềm, đục, cán con dấu đồng v. v...

Những hộ gia đình làm nghề tiện chính thức thường có một hai thợ cả và vài thợ phụ, hầu hết là người trong nhà, nam, nữ đều làm được hết. Thợ cả ít ra phải làm trong nghề từ mười năm trở lên. Những người thợ khéo tay tiện đủ các loại đồ thờ như bộ ngũ gồm 1 ngũ, 2 đèn và 2 cỗ bồng. Ngũ và đèn giống như bộ lư đèn đồng, chỉ khác là các quả tròn hình quả đào có nắp đậy hình chóp nón có ba chân kiểu đứng trên một cái đĩa đặt giữa bàn thờ. Còn cỗ bồng là vật dụng để bày hoa quả hoặc chuối như các cỗ bồng bằng nhựa thường thấy. (Một bộ ngũ trung bằng trắc giá thành hiện nay là 13.000 đồng). Đồ thờ còn có thêm các lọ hoa và cúp cắm nhang (trông giống như cúp bạc phát trong các giải thể thao).

Những người thợ tiện gỗ khéo tay ở đây còn tiện rất công phu các bộ ấm chén độc ẩm nhỏ theo kiểu các bộ ấm chén sứ quý xưa các cụ thường dùng, những bộ ấm tách lớn, những bình vòi đựng rượu hình quả bầu chai. Xem những người thợ cả móc ruột nhè nhẹ những cái ấm, cái bình vòi đựng rượu bằng những cái đục khum khum mỏng thì mới thấy được bên cạnh cái công phu là cái kỹ xảo đặc biệt, không phải người thợ nào làm cũng được.

Đi kèm với các đồ dùng đựng trà, đựng rượu ấy, những gia đình ưa chơi đồ gỗ còn đặt ở đây tiện thêm các hộp đựng hạt dưa, gạt tàn thuốc, lọ cắm tăm...

Mặt hàng bán chạy nhất của làng tiện bán cho các thợ mộc cao tay nghề chuyên đóng đồ "Mốp" là các bộ chân bàn ghế dài, chân bàn ghế xa lông, các con lơn đầu tựa lưng ghế, các diềm hoa văn tủ búp phê v.v...Tất cả những thứ này đều từ những thanh gỗ dài tiện thành eo tròn lúc nhỏ lúc lớn tuỳ theo vật dụng cần dùng (Một bộ chân bàn ghế xa lông và

Nghề cẩn Xà cừ

đủ bộ con lơn đầu tựa gỗ trắc của xa lông một bàn ba ghế giá thành hiện nay là 80.000 đồng, còn một bộ chân bàn ghế dài dạng trường kỷ một bàn sáu ghế kèm con lơn đầu tựa giá thành hiện nay là 100.000 đồng.

Ngoài ra còn có thêm các mặt hàng đồ chơi như: vụ, hòn bi da lỗ tròn hiện nay cũng được bán rất chạy.

Nguồn gỗ tiện chủ yếu là trắc gai hoặc trắc mỡ, để tiện các đồ dùng giá trị thì mua tận Chí Thạnh, La Hai, Phước Lãnh, Vạn Giã của Tuy Hoà. Các vùng núi Cát Sơn, Cát Minh, Bình Hoà, Bình Hiệp của tỉnh ta cũng có nguồn gỗ này. Những đồ dùng ít giá trị hơn thì dùng gỗ thầu đâu, bồng mức dễ kiếm.

Làng tiện Nhạn Tháp, Nhơn Hậu có từ rất lâu đời, cha truyền con nối đến ngày nay. Mỗi năm làng cúng tổ vào hai ngày: 12 tháng 9 và 12 tháng chạp âm lịch. Trước kia cúng ở đình làng, nay cúng riêng ở từng hộ gia đình.

Tiếc là hiện nay những đồ dùng khéo tay bằng gỗ này bị lấn át bởi đồ nhựa, đồ đồng, đồ sứ cho nên phát triển không mạnh.

Về Nhạn Tháp, Nhơn Hậu khách tham quan sẽ lâng lâng bồi hồi khi nghe lại câu ca xưa của một thuở nào:

Chẳng về Nhạn Tháp để chơi
Mà về để sắm mâm xôi cỗ bồng

    (Nguồn: donghuongbinhdinh.org)

 

 

Ý kiến của bạn

Tiêu đề *
Email *
Nội dung
Mã bảo vệ *